موشک بالستیک (به انگلیسی: Ballistic missile) به موشک‌هایی می‌گویند که تا ارتفاع بسیار بالایی اوج می‌گیرند (که این قسمت راه با موتور روشن انجام می‌شود) و مابقی راه را با استفاده از نیروی جاذبه زمین به سمت هدف می‌روند که مانند یک سقوط آزاد البته با هدایت صحیح است. موشک‌های بالیستیک معمولاً ارتفاع بسیار بالایی می‌گیرند و برخی از موشک‌های بالستیک که برد بسیار بالایی دارند حتی از جو زمین نیز خارج می‌شوند و با استفاده از یک ماشین ورود مجدد (RV) به جو باز می‌گردند.^[1]

تعریف

موشک بالستیک در حقیقت یک ماشین تحویل موشک-مولد، شامل سیستم رهیابی و محفظه حمل مهمات است که اساساً علیه اهداف زمینی و سطحی مورد استفاده قرار می‌گیرد. انواع گوناگون موشک‌های بالستیک معمولاً بر حسب برد طبقه‌بندی می‌شوند. نوع خاصی از موشک‌های بالستیک وجود دارد که از زیردریایی‌ها شلیک می‌شود و SBLM نام دارد. در ساخت موشک‌های بالستیک، مبحث پیشرانه که مشخص کننده برد موشک است مهمترین مسئله محسوب می‌شود و پس از آن میزان توانایی حمل مهمات که قدرت تخریب آن را افزایش می‌دهد.^[2]

تاریخچه

اولین موشک بالستیک A-4 نام داشت که معمولاً با نام موشک وی-2 (اصطلاح آلمانی 2-Vergeltungswaffe به معنی «سلاح انتقامی 2») شناخته می‌شود که بین سالهای 1930 تا 1940 میلادی توسط آلمان نازی و زیر نظر ورنر فون براون در ورماخت ساخته شد. اولین پرتاب موفقیت آمیز وی-2 در 3 اکتبر 1942 بود و برای اولین بار در تاریخ 4 سپتامبر 1944 علیه انگلستان مورد استفاده قرار گرفت. تا پایان جنگ جهانی دوم حدود 3000 موشک وی-2 از مجموع شش هزار موشک ساخته شده توسط ورماخت، به سمت کشورهای بریتانیا، هلند و بلژیک پرتاب شده بود.^[3]

انواع

موشک‌های بالستیک را می‌توان از نظر برد و یا کاربرد آنها دسته بندی کرد، که معمولاً آنها را بر اساس برد گروه بندی می‌کنند. کشورهای مختلف از الگوهای متفاوتی برای دسته بندی موشکهای بالستیک استفاده می‌کنند.

• موشک جنگی بالستیک کوتاه برد(به انگلیسی: Tactical ballistic missile):با میزان برد 150 تا 300 کیلومتر
• موشکهای بالستیک TBM (به انگلیسی: Tactical ballistic missile): با میزان برد بین 300 تا 350 کیلومتر
• موشک بالستیک کوتاه برد (SRBM) (به انگلیسی: Short-range ballistic missile):با برد کمتر از 1?000 کیلومتر
• موشک بالستیک میانبرد (MRBM) (به انگلیسی: Medium-range ballistic missile):با میزان برد بین 1?000 تا 3?500 کیلومتر
• موشک بالستیک بلند برد (IRBM) (به انگلیسی: Intermediate-range ballistic missile):با میزان برد 3?500 تا 5?500 کیلومتر
• موشک بالستیک قاره پیما (ICBM) (به انگلیسی: Intercontinental ballistic missile):با برد بیشتر از 5?000 کیلومتر

به دلیل محدودیت موشکهای بالستیک در توانایی حمل بارهای سنگین عمدتاً از موشک‌های بالستیک بلند برد و میانبرد برای حمل کلاهک‌های هسته‌ای استفاده می‌شود، زیرا در غیر این صورت پرتاب کردن حجم کمی از مواد منفجره معمولی توسط موشک‌های بالستیک صرفه? اقتصادی ندارد.^[